Hyrje

Jeta e plastikës është shumë e gjatë, e ndërlikuar dhe përfshin tre faza kryesore: prodhimin, përdorimin dhe hedhjen. Ajo përhapet në të gjithë planetin, duke shkaktuar ndotje ndërkufitare me pasoja jo vetëm për mjedisin, por edhe për shëndetin tonë. Studime të reja tregojnë se ekspozimi ndaj plastikës ndikon thellësisht në shëndetin e grave, sidomos në vendet me të ardhura të ulëta, ku mbetjet plastike menaxhohen në mënyrë joformale dhe pa masa mbrojtëse.

Mikroplastika në Mitër

Mikroplastikat janë grimca të vogla që krijohen kryesisht nga shpërbërja e mbetjeve të mëdha plastike, të cilat kanë depërtuar pothuajse në çdo cep të mjedisit tonë: në oqeane, lumenj, tokë, ajër dhe madje edhe në ushqimin që hamë, përfshirë kripën e detit, peshkun dhe ujin e pijshëm (Ragusa, 2022).

Studimet e fundit kanë sjellë rezultate shqetësuese në lidhje me ndikimin e mikroplastikës në shëndetin riprodhues të grave. Një nga studimet më alarmante ka zbuluar praninë e mikroplastikës dhe përbërësve të plastikës në placentë dhe në lëngun amniotik; lëngu që rrethon embrionin gjatë shtatzënisë.

Hulumtimet tregojnë se këto grimca nuk janë pasive, por ndërhyjnë në proceset biologjike trupore. Mikroplastikat rezulton se lidhen me shkaktimin e grumbullimit së yndyrërave në mëlçi, gjë që dëmton metabolizmin e nënës dhe të fetusit. Këto grimca plastike shkaktojnë gjithashtu stres oksidativ, e cila njihet si një gjendje që dëmton qelizat duke i mbingarkuar sistemet mbrojtëse të trupit. Kjo mund të çojë në apoptozë apo vdekjen e parakohshme të qelizave dhe të ndikojë në zhvillimin normal të fetusit. Po ashtu, është vërejtur inflamacion i mitrës pë shkak të ekspozimit ndaj mikroplastikës, që shton stresin mbi sistemet e brishta të trupit gjatë periudhës së shtatzënisë.

Akoma më shqetësuese janë dëmtimet strukturore që mikroplastikat shkaktojnë. Ato mund të dëmtojnë enët e gjakut në mitër, duke kufizuar furnizimin me gjak të placentës dhe fetusit. Gjithashtu, rrisin rrezikun e aborteve spontane, sidomos në rastet kur ekspozimi ndaj tyre është i lartë. Hulumtuesit kanë vënë re edhe ndërhyrje në funksionimin normal të placentës, duke penguar ushqimin dhe oksigjenin që i transmetohet fetusit. Së fundmi, mikroplastikat janë lidhur me fibroza të vezoreve, një formë dhëmbëzimi që mund të ndikojë negativisht në fertilitet (Inam, Ö, 2024).

Përfundim: Redukto Ekspozimin ndaj Plastikës

Studimet tregojnë se mikroplastikat që tashmë ndodhen në trupin tonë nuk janë të përhershme dhe ndikimi i tyre mund të ulet përmes disa hapave të thjeshtë që mund të ndëmerren, sidomos nga gratë gjatë shtatzënisë. Ndryshimet e vogla në stilin e jetës mund të kenë ndikim të madh: zgjedhja e produkteve pa plastikë, blerja e ushqimeve me ambalazh kartoni, veshja me rroba nga fibra natyrale dhe pirja e ujit të rubinetit në vend të atij në shishe plastike janë disa nga hapat praktikë dhe të lehtë për të kufizuar ekspozimin (Ragusa, 2022).

Si pëfundim, ndërgjegjësimi i grave për ndikimin që mikroplastikat kanë në shëndetin e tyre është një e drejtë themelore. Ato kanë të drejtë të dinë çfarë futet në trupin e tyre dhe të jenë të vetëdijshme për përbërjen e produkteve që përdorin çdo ditë; produkte që shpesh reklamohen si të sigurta dhe të padëmshme, ndërsa në realitet prioritet i jepet fitimit dhe jo shëndetit e të drejtave të grave.